Druk 3D to nie tylko tworzenie fantazyjnych modeli, prototypów czy elementów użytkowych – to przede wszystkim świadomy dobór materiału do konkretnego zastosowania. Wśród użytkowników drukarek 3D najczęściej spotyka się filament PLA, ceniony za prostotę użycia i estetykę, oraz filament TPU, niezastąpiony tam, gdzie potrzebna jest elastyczność i odporność na odkształcenia. Choć oba materiały należą do rodziny termoplastów, ich adekwatności są diametralnie różne – i to właśnie te różnice mogą przesądzić o sukcesie lub porażce projektu. W ramach tego artykułu postanowiliśmy wydrukować model który potraktowaliśmy młotkiem. Wykorzystaliśmy filamenty Spectrum.
 Czym różni się PLA od TPU – drukujemy, testujemy filamenty Spectrum.
Czym różni się PLA od TPU – drukujemy, testujemy filamenty Spectrum.Czym adekwatnie są PLA i TPU?
PLA – biodegradowalna prostota
PLA (polilaktyd) to materiał pochodzenia roślinnego – produkowany z kukurydzy, buraków cukrowych czy manioku. Jest biodegradowalny, nietoksyczny i niemal bezwonny, dlatego często wykorzystywany jest w edukacji, dekoracjach, prototypowaniu czy wytwarzaniu zabawek. Ze względu na niski skurcz i prostotę obsługi, jest idealny dla początkujących użytkowników.
 Szybki i bezproblemowy wydruk z PLA. Źródło: 3d.edu.pl
Szybki i bezproblemowy wydruk z PLA. Źródło: 3d.edu.pl Łatwy w druku
 Estetyczne wykończenie powierzchni
 Biodegradowalność i bezpieczeństwo dla środowiska
 Nietoksyczny w druku
 Niska odporność na temperaturę i obciążenia
 Kruchość w porównaniu do innych filamentów
TPU – elastyczność, która pracuje
TPU (termoplastyczny poliuretan) to materiał dla tych, którzy oczekują czegoś więcej – giętkości, wytrzymałości i umiejętności tłumienia wstrząsów. W dotyku przypomina gumę, a jego struktura opiera się na sieci miękkich i twardych segmentów, co daje wyjątkowe adekwatności mechaniczne.
 Czerwony filament TPU. Źródło: 3d.edu.pl
Czerwony filament TPU. Źródło: 3d.edu.pl Wysoka elastyczność i odporność na odkształcenia
 Bardzo dobra odporność chemiczna (np. na oleje, smary)
 Odporność na ścieranie i uderzenia
 Doskonałe tłumienie drgań
 Trudniejszy w druku
 Wymaga odpowiedniej drukarki i niskich prędkości
Różnice w druku – praktyka czyni mistrza
PLA – przystępny i przewidywalny
Drukowanie z PLA to czysta przyjemność. Nie wymaga podgrzewanego stołu, choć umiarkowane podgrzanie (ok. 50–60 °C) może poprawić przyczepność. Topi się w temperaturze około 200–220 °C. Działa dobrze choćby na tanich, amatorskich drukarkach typu FDM z ekstruderem typu Bowden.
TPU – precyzyjny taniec parametrów
Filament TPU to zupełnie inna bajka. Wymaga direct drive lub bardzo dobrze skalibrowanego ekstrudera, ponieważ miękki materiał może się wyginać i „klinować” w rurce Bowdena. Zalecana temperatura dyszy to 210–240 °C, a stół grzewczy powinien mieć 20–80 °C. Kluczowy jest niski flow i wolna prędkość druku – pośpiech nie jest tu wskazany. Jednak dobrze ustawiony proces potrafi zaowocować elastycznym, trwałym i estetycznym modelem.
Zastosowania PLA i TPU – gdzie sprawdzają się najlepiej?
| Zastosowanie | PLA | TPU | 
| Prototypy funkcjonalne | Tak | Tak (jeśli potrzebna elastyczność) | 
| Obudowy i osłony | Tak | Tak (np. etui na telefon) | 
| Elementy mechaniczne | Nie zalecane | Idealne do amortyzacji i pracy dynamicznej | 
| Modele dekoracyjne | Świetny wybór | Mało opłacalne | 
| Elementy narażone na uderzenia | Łamliwe | Bardzo dobra odporność | 
| Kontakt z chemią, olejami | Słaba odporność | Bardzo dobra odporność chemiczna | 
| Zabawki i artykuły codziennego użytku | Tak | Tak (TPU miękki, giętki, bezpieczny) | 
Ekologia i bezpieczeństwo
PLA to mistrz ekologii – biodegradowalny, neutralny dla środowiska, a także bezpieczny przy kontakcie z żywnością (jeśli nie zawiera barwników niespełniających norm). TPU, mimo iż to tworzywo sztuczne, również uchodzi za bezpieczne – poliuretan jest nietoksyczny, a jego opary podczas druku nie stwarzają zagrożenia. TPU jest również wykorzystywany w medycynie, motoryzacji czy przemyśle spożywczym – co świadczy o jego wszechstronności.
 Każdy z filamentów ma swoje zastosowanie. Źródło: 3d.edu.pl
Każdy z filamentów ma swoje zastosowanie. Źródło: 3d.edu.plPLA czy TPU? Który filament wybrać?
Wybór odpowiedniego filamentu zależy od funkcji, jaką ma pełnić wydrukowany element:
- Jeśli tworzysz estetyczne prototypy, dekoracje, modele koncepcyjne lub po prostu zaczynasz przygodę z drukiem 3D – PLA będzie idealnym wyborem.
- Jeśli potrzebujesz trwałego, elastycznego i odpornego na uderzenia elementu – TPU zaskoczy Cię możliwościami.
Podsumowanie – różne materiały, różne światy
Choć PLA i TPU różnią się niemal wszystkim – od adekwatności fizycznych, przez sposób druku, aż po zastosowanie – to obydwa są niezastąpione w swojej kategorii. Znajomość ich charakterystyki to klucz do świadomego projektowania i sukcesu każdego druku 3D.
PLA – wybór prostoty, estetyki i ekologii.
TPU – wybór elastyczności, odporności i wytrzymałości.
Wydruk w celu artykułu:
Autor modelu: 29FLO – Cute Easter Chick Decor
Filament: Spectrum PLA, Spectrum TPU
Drukarka: Prusa Core One


 6 miesięcy temu
                                                    6 miesięcy temu
                    







