Czy można legalnie rozbić namiot w środku lasu i spędzić noc przy ognisku – bez płacenia, rezerwowania i krzywych spojrzeń leśniczego? Tak! Dzięki programowi „Zanocuj w lesie” realizowanemu przez Lasy Państwowe, każdy może poczuć smak bushcraftu i wolności w naturze. Wystarczy znaleźć odpowiedni obszar… i przejść przez nieco toporną aplikację.
Co to adekwatnie za program?
Od 2021 roku Lasy Państwowe udostępniły ponad 600 tysięcy hektarów w 425 nadleśnictwach, na których dozwolone jest darmowe nocowanie – na dziko, ale legalnie. Można rozbić namiot, rozwiesić hamak, przyjechać z rowerem lub pieszo i odpocząć od cywilizacji. Warunki są proste: maksymalnie 2 noce, do 9 osób, bez ingerencji w środowisko.
Nie trzeba żadnych zezwoleń, chyba iż planujesz większą grupę albo dłuższy pobyt – wtedy wystarczy mail do nadleśnictwa wraz z odpowiedzią zwrotną, która będzie formalnym wyrażeniem zgody. W każdym wyznaczono koordynatora Projektu, do którego namiary można znaleźć na odpowiedniej stronie internetowej.

Gdzie znaleźć miejsca do noclegu?
Tu robi się ciekawie. Do wyboru masz dwie drogi — pierwsza z nich to odwiedzenie strony internetowej zanocujwlesie.lasy.gov.pl, gdzie znajduje się intuicyjna mapa z zaznaczonymi obszarami noclegowymi i bushcraftowymi. Działa dobrze na komputerze, nieco gorzej na telefonie. Można tam też pobrać PDF z regulaminem danego nadleśnictwa.

Kolejną opcją jest skorzystanie z aplikacji mobilnej mBDL (Bank Danych o Lasach). Dostępna jest na Androida i iOS. Pozwala ona zobaczyć granice lasów, oddziały, drogi i strefy „Zanocuj w lesie”. Działa offline – wystarczy pobrać wybrany obszar wcześniej, ale jest mało intuicyjna i dość ciężko jest w niej się odnaleźć.
Jak korzystać z aplikacji mBDL? (dla początkujących survivalowców)
Na początek należy pobrać i zainstalować aplikację mBDL z Google Play lub App Store. Po jej uruchomieniu klikamy w ikonę menu „Mapy BDL” i zaznaczamy opcję „Mapa zagospodarowania turystycznego”. Po powrocie do ekranu głównego mamy widoczną mapkę z zaznaczonymi na pomarańczowo obszarami z programu Zanocuj w lesie. Domyślnie włączone są wszystkie warstwy z infrastruktury, ścieżki dydaktyczne oraz obszary pilotażowe.



W lewym, dolnym rogu aplikacji mamy również ikony funkcyjne, gdzie pod „drzewem” widzimy Opis wydzielenia, pod „i” są informacje BDL, czyli podział administracyjny, podział leśny, dane tematyczne. Dotknij wybranego wielokąta, a wyskoczy okienko z nazwą nadleśnictwa, regulaminem PDF i kontaktem do leśniczego. Warto pobrać PDF na telefon – zawiera lokalne zakazy (np. brak wody, zakaz ognisk). Następne ikony to kolejno: pomiar odległości, pomiar powierzchni, współrzędne punktu oraz nawigacja.



W przypadku nawigacji po włączeniu GPS, dostępna jest opcja „nawiguj do miejsca” zaznaczonego na mapie. Wtedy pojawia się wskazówka kompasu, która pomaga nam odnaleźć drogę. Wraz z informacją o odległości do konkretnego miejsca, przewidzianego na nocleg.



O czym pamiętać nocując w lesie?
Zanim zdecydujesz się na nocleg w lesie w ramach programu „Zanocuj w lesie”, warto dobrze przygotować się do takiej wyprawy. Choć taka forma nocowania daje poczucie swobody i bliskości z naturą, wiąże się też z odpowiedzialnością za środowisko, które odwiedzasz. Przede wszystkim pamiętaj, by nie zostawiać po sobie śladów – zabierz ze sobą worek na śmieci i wszystkie odpady wynieś z powrotem. Resztki jedzenia, choć mogą wydawać się nieszkodliwe, mogą zakłócić naturalne zachowania dzikich zwierząt i im zaszkodzić. Załatwiając potrzeby fizjologiczne, oddal się od szlaku i wody, a po wszystkim dokładnie zagrzeb ślady – unikaj także chusteczek nawilżanych i innych środków, które trudno się rozkładają.
- Czytaj także: Amazfit przedstawia sportowe duo. Oto nowy smartwatch i opaska
Rozpalanie ogniska czy korzystanie z kuchenek gazowych dozwolone jest wyłącznie w miejscach do tego przeznaczonych, wskazanych przez lokalne nadleśnictwo. W większości lasów objętych programem obowiązuje całkowity zakaz otwartego ognia, dlatego warto się upewnić przed wyjazdem. W przypadku biwakowania najlepiej zabrać ze sobą hamak, tarp lub płachtę biwakową. jeżeli zdecydujesz się na namiot, rozbij go na trwałej powierzchni – tam, gdzie nie niszczysz roślinności, nie usuwasz mchu i nie rozgarniasz ściółki. Po zakończonym noclegu przywróć miejsce do stanu, w jakim je zastałeś – posprzątaj, zakop ewentualne ślady i nie zostawiaj linki na drzewach.

W lesie nie znajdziesz kranu, więc zaplanuj odpowiedni zapas wody lub zabierz filtr, który umożliwi bezpieczne korzystanie z naturalnych źródeł. Unikaj mycia naczyń czy zębów bezpośrednio w strumieniu lub jeziorze. Podczas leśnych wędrówek możesz spotkać dzikie zwierzęta – nie zbliżaj się do nich i nie próbuj ich dokarmiać. Zabierając psa, koniecznie trzymaj go na smyczy – biegający luzem pupil może wystraszyć lub spłoszyć dziką zwierzynę, a to z kolei może skończyć się niebezpiecznym spotkaniem.
- Czytaj także: Windows 11 za darmo w 2025? Ten sposób przez cały czas działa
W lesie obowiązuje także cisza nocna – to dom dzikich zwierząt, które potrzebują spokoju. Unikaj głośnego zachowania, nie puszczaj muzyki z głośników, nie krzycz. Takie hałasy nie tylko zakłócają leśną harmonię, ale mogą też przyciągnąć niepożądanych gości. Przed wyjazdem zapoznaj się z aktualną mapą zakazów wstępu, które mogą obowiązywać z uwagi na suszę, prace gospodarcze lub ochronę przyrody. Informacje te znajdziesz na stronie adekwatnego nadleśnictwa.
Troska o las i jego mieszkańców pozwala cieszyć się przyrodą bez szkody dla niej. Dzięki temu program „Zanocuj w lesie” może być rozwijany, a kolejne osoby będą miały szansę doświadczyć tej wyjątkowej formy wypoczynku.