Chociaż wielkoskalowe konstelacje satelitów zapewniają internet choćby tam, gdzie wcześniej nie byłoby to możliwe, w tym samym czasie mogą zakłócać obserwacje najbardziej odległych zakątków wszechświata.
Obecnie ponad 7,6 tys. małych satelitów Starlink krąży wokół Ziemi, a docelowo liczba ta może wzrosnąć choćby do 36 tys. To największa satelitarna megakonstelacja w historii, mająca na celu dostarczanie internetu w każde miejsce na świecie. Choć SpaceX deklaruje zgodność ze światowymi regulacjami dotyczącymi ochrony sygnałów naukowych, rzeczywistość pokazuje coś innego. Naukowcy informują o narastającym problemie niezamierzonych emisji fal radiowych, które mogą zniekształcać dane zbierane przez naziemne radioteleskopy.
Zakłócenia w paśmie chronionym
Jak czytamy na łamach Popular Mechanics, badacze z Międzynarodowego Centrum Badań Radioastronomicznych przy Uniwersytecie w Curtin i Uniwersytecie Australii Zachodniej wskazują na rosnącą liczbę satelitów emitujących niepożądane promieniowanie elektromagnetyczne (UEMR) w paśmie zarezerwowanym dla obserwacji naukowych. Mimo iż oficjalnie 3,7 proc. pasma radiowego objęte jest ochroną, sygnały z satelitów Starlink i tak wchodzą w te rejony, szczególnie w częstotliwościach 137,5 MHz i 159,4 MHz, czyli dokładnie tam, gdzie prowadzone są badania z zakresu astrofizyki.
Jak wynika z największego jak do tej pory przeglądu satelitów Starlink przy użyciu prototypu radioteleskopu SKA-Low, winowajcą są głównie satelity v2-mini-Ku, które stanowią aż 75 proc. tej klasy obiektów na orbicie. To właśnie ich emisje mogą utrudniać odkrycia związane z tzw. erą rejonizacji, czyli jednym z najważniejszych etapów ewolucji wszechświata, kiedy to pierwsze gwiazdy kształtowały jego strukturę.
Nadzieja w dialogu
Zespół badawczy podkreśla, iż choć SpaceX poczyniło istotne kroki w ograniczaniu zakłóceń w zakresie optycznym, m.in. poprzez wyłączanie wiązek internetu nad teleskopami, to kooperacja z astronomami pracującymi w paśmie radiowym przez cały czas wymaga rozwoju i dopracowania. Najważniejsze może być utrzymanie otwartego dialogu na temat pogodzenia interesów firm z potrzebami naukowców.
Jeśli emisje radiowe nie zostaną pod ścisłą kontrolą, możemy nieświadomie zamknąć sobie drogę do poznania najstarszych tajemnic wszechświata. O ile bezapelacyjnie należy docenić osiągnięcia SpaceX, to konieczne jest wypracowanie lepszych regulacji i praktyk współpracy. Jeszcze zanim to, co najbardziej wartościowe, zostanie zagłuszone na zawsze.
Zobacz także:
*Źródło zdjęcia głównego: Starlink
